Bakırköy Cumhuriyet Square

BAKIRKÖY CUMHURİYET MEYDANI

KÜLTÜR BAĞLACI

Bakırköy’e varışlarımız hep tarihin izinde gerçekleşir... Deniz yolu ile gelirseniz hemen önünüzde Magnaura Sarayı’ndan kalma bir sarnıç sizi karşılar, tren yolu ile gelirseniz onlarca kuşakla aynı raylardan geçip aynı noktada inersiniz. Taşıt ile geçtiğiniz İstanbul Caddesi iki bin yıllık Via Etnagia’nın ta kendisidir. Mekan bilgisinin bilişsel ifadesi, geçmişten günümüze taşıdıkları ve geleceğe dair nasıl bir iz bırakacağı ile yakından ilişkilidir. Kentsel mekan ile kent belleği arasındaki bu ilişki kentsel doku ile bağ kuran yerel yaşamı ve tüm bunlarca şekillenen kent kimliğinin temel strüktürüdür. Yaşam biçimlerinin değişimi, mekanları da beraberinde şekillendirmektedir. Bu etkileşim mekansal bir dönüşümün önünü açmakta ve bireylerin mekan ile kurdukları ilişkinin de farklılaşmasına sebep olmaktadır. Proje alanı Cumhuriyet Meydan’ı ve bu meydanın doğal uzantısı olan Fahri Korutürk Caddesi olarak tariflense de, bağlamın ölçekler arası durumu, bölgenin tarihi, dönüşümü ve hafıza kodları düşünüldüğünde makro ölçekte ele alınması gereken bir konu ile karşı karşıya olduğumuzu görmekteyiz. Öneri proje, Bakırköy’ün tarihle iç içe durumunun kentli tarafından farkedilmesi, gündelik hayatın bir parçası haline getirilmesi ve alanın bir kültür rotasının omurgasını oluşturacak şekilde tasarlanmasıdır. Bu bağlamda proje alanı bir kültür bağlacı olarak ele alınmıştır.

KENTSEL BELLEK İZİNDE ULAŞILABİLİRLİK

Proje alanının mekânsal tasarımına başlamadan önce alanın çevresiyle birlikte kentsel bellek izinde ulaşılabilirlik kurgusu ele alınmıştır. Öneri proje, Bakırköy’ün tarihle içiçe durumunun kentli tarafından farkedilmesi, benimsenmesi ve gündelik hayatın olağan akışı içerisinde onun bir parçası haline getirilmesi amacıyla bir kültür rotası fikri üzerinden şekillenir. Kültür Rotası sahil hattından başlayan ve Fildamı Sarnıcı’na kadar uzanan kesintisiz bir yaya promenadıdır. Bu promenadın gündelik yaşamla en kuvvetli şekilde temas ettiği bölüm ise Ebuzziya - Fahri Korutürk Caddeleri ile Cumhuriyet Meydanı’dır. Kültür rotası, yalnızca tarihi yapılara ve kalıntılara değil, anılara da temas eder. Bu bağlamda tren yolu; gerek meydan ile kentin güney bölümünü ayıran çok kuvvetli bir eşik olarak, gerekse Bakırköy halkının hafızasında barındırdığı son derece kuvvetli referansı ile önemli bir anı mekan olarak ele alınmıştır. Tren yolları durmamızı sağlar. Belki uğurlamayı çağırıştırır belki beklenen kavuşmayı. Bu yüzden tren görünce dururuz, ontolojisinde hüzünlü bir nostalji barındırır. Tren yolları kesintisiz olduğu için yoğun konut stoğu içinde bize sürpriz ufuk çizgisi armağan eder. Bu rayların bastığı toprak, yüzlerce yıldır bu tren hattını kullanan insanların bastığı ile aynı toprak. Bu bağlamda tren yolu, kültür rotasının en kuvvetli şekilde mekanlaştığı yerdir. Bu rota tren yolu ile türlü şekilde ilişki kurar. Yanına iner, üstüne çıkar, platform olur ve kentliye ufka bakılan bir seyir noktası armağan eder.